17 april 2023
In deze serie bespreken we elke maandag een kunstwerk dat is geïnspireerd op tradities en gebeurtenissen van de betreffende maand. Deel 31: het gouden Oog van Horus als goddelijke kracht.
De zon en de maan, bescherming, gezondheid én goddelijke kracht. Voor de oude Egyptenaren stonden de ogen van de god Horus symbool voor al het goede. Daar heeft Horus zelf een grote prijs voor betaald: met de god – tevens zijn oom – Seth was hij voortdurend in conflict over de heerschappij over Egypte, nadat deze god Horus’ vader Osiris had gedood. Vele mythen zijn er over deze eeuwige strijd, waaronder het verhaal over het gevecht waarbij Horus zijn linkeroog wordt uitgerukt waarna de nachtelijke hemel in diepe duisternis werd gehuld. Met behulp van de maangod Thot wordt het gestolen oog weer teruggebracht bij zijn rechtmatige eigenaar.
Het rechteroog van Horus is zo mogelijk nog beroemder, want verbonden met de zonnegod Ra. Het staat symbool voor het oneindige koningschap: wie over dit oog beschikt, heeft heel Egypte in zijn macht.
Dit spectaculaire gouden Oog van Horus is te zien op de tentoonstelling ‘Kemet. Egypte in hiphop, jazz, soul en funk’, die aanstaande zaterdag opent in het Rijksmuseum van Oudheden. In Museumtijdschrift 3 staat een uitgebreid artikel over deze tentoonstelling. Ook is er speciaal voor abonnees een exclusieve lezing door conservator Daniel Solimon.
Bij de beschrijving van een figuur wordt steevast uitgegaan van de figuur zelf, dit om verwarring te voorkomen. Het wordt dan ‘zijn rechterbeen’, of ‘haar linkerarm’.
Het betreft hier dus het rechteroog van Horus, zijn rechteroog, dat verbonden is met Ra, zo lezen we.
Vanuit welk standpunt worden links en rechts onderscheiden? Vanuit Horus’ standpunt is bovenstaand zijn rechteroog afgebeeld, dus het Oog van Ra, terwijl het onderschrift het Oog van Horus vermelt. Bekijkt men dit vanuit het standpunt van de beschouwer of van de drager?
RMO heeft altijd goede, informatieve tentoonstellingen. Zowel qua onderwerpen, als ook de wijze waarop deze in een tentoonstelling worden gepresenteerd. Met altijd een prima catalogus. Kortom voortreffelijk.