13 maart 2023

In deze serie bespreken we elke maandag een kunstwerk dat is geïnspireerd op tradities en gebeurtenissen van de betreffende maand. Deel 27: De School van Athene als bakermat van de democratie.

Rafaël, ‘De school van Athene’, 1509-11, Apostolisch Paleis, Vaticaanstad

We mogen weer naar de stembus deze week. Maar waar ging het ook alweer over, bij de Provinciale Statenverkiezingen? En, vragen velen zich af, is dit ‘feest van de democratie’ niet langzamerhand aan het verworden tot een wedstrijd elkaar verbaal uit de tent vechten? Nee, dan Athene, de bakermat van de democratie. Op dit fresco van Rafaël, De School van Athene, zien we hoe de renaissancemeester zich voorstelde dat de klassieke filosofen met elkaar van gedachten wisselden. Socrates, Plato en Aristoteles voeren metafysische discussies op hoog niveau, terwijl andere grote geesten zich verdiepen in de grondbeginselen van de wis- en natuurkunde. En dat alles in een ordelijke, symmetrische compositie en sierlijk plooiende toga’s. Daar kunnen onze volksvertegenwoordigers een puntje aan zuigen, zou je zeggen. Aan de andere kant: de Atheense democratie gold alleen voor de bovenlaag van de bevolking. Slaven en immigranten hadden niets te zeggen, laat staan vrouwen. Misschien is het bij ons toch nog niet zo slecht geregeld.