1 juni 2021

We hebben er lang op moeten wachten, maar nu gaat het toch echt gebeuren: vanaf zaterdag 5 juni zijn de musea weer open. Tien tentoonstellingstips uit het rijke aanbod, die zeker een bezoek waard zijn.

Totaalervaring
Een spannende ontmoeting tussen moderne kunst en hedendaags design. In ‘Oog om oog met Gustav Klimt’ komt in één zaal de kunst van de Oostenrijkse Gustav Klimt (1862-1918) samen met die van de Nederlandse ontwerper Bas van Beek (1974). Speciaal voor de tentoonstelling is een perfecte kopie van Klimts beroemde ‘Beethovenfries’ (1901) te zien op ware grootte, normaal onlosmakelijk verankerd in het gebouw van de Secession in Wenen. Van Beek voegt eigen ontwerpen toe en verandert de projectzaal zo in een totaalervaring. Snel boeken, want het Beethovenfries beleeft in Eindhoven zijn internationale primeur, maar moet helaas weer terug naar Wenen.
‘Oog in oog met Gustav Klimt – met Bas van Beek’, t/m 13 juni in het Van Abbemuseum, Eindhoven, www.vanabbemuseum.nl

Gustav Klimt, ‘Beethoven fries’, 1901, fragment van de rechtermuur in de Secession, Wenen (foto: Jorit Aust)

Oervader van de neonkunst
Bruce Nauman, wie kent hem niet? Vanaf het begin van zijn carrière zette de Amerikaan Nauman (1941) de definitie van kunst op scherp. Hij filmde zijn eigen gekke loopjes in het atelier, stuwde figuren en tekstwerken in het destijds volkomen nieuwe materiaal neon tot ongekende, soms provocerende en vaak inspirerende hoogten en bleef zijn leven lang experimenteren. Het Stedelijk Museum in Amsterdam presenteert samen met het Tate Modern in Londen een groot overzicht van zijn vijftigjarige oeuvre, een must-see!
‘Bruce Nauman’, t/m 24 oktober in het Stedelijk Museum, Amsterdam, www.stedelijk.nl 

Bruce Nauman, ‘Studies for Holograms (a)’, 1970, Stedelijk Museum Amsterdam, courtesy Sperone Westwater, New York © 2021 Bruce Nauman / Pictoright Amsterdam

Persoonlijke verhalen
In deze langverwachte tentoonstelling toont het Rijksmuseum in Amsterdam voor het eerst hoe de Nederlandse geschiedenis onlosmakelijk is verbonden met de slavernij. En dat werd tijd, vertelde tentoonstellingsmaker Eveline Sint Nicolaas in een interview met Museumtijdschrift (zie Museumtijdschrift nr 1 van 2021). De expositie ontvouwt zich aan de hand van tien levensgeschiedenissen van mensen die op verschillende wijzen bij de slavernij betrokken waren. De verhalen worden geïllustreerd door kunstwerken en gebruiksvoorwerpen uit het museum en bieden zowel nieuwe perspectieven op het Nederlandse slavernijverleden als op de collectie van dit museum.
‘Slavernij’, t/m 29 augustus in het Rijksmuseum, Amsterdam, www.rijksmuseum.nl

Bartholomeus van der Helst, ‘Schutters van wijk VIII in Amsterdam o.l.v. kapitein Roelof Bicker’, ca. 1640-43, Rijksmuseum, Amsterdam

In de ban van de jeugd
Hoe blijf je voor altijd jong? Veel sporten, plastische chirurgie of misschien toch op zoek naar de Fontein van de Eeuwige Jeugd? De tentoonstelling ‘Youthquake’ is opgezet rondom de obsessie met jong zijn. In de laatste eeuw zijn de media evenals de mode-industrie betoverd geraakt door de jeugd. Via mode drukt de jeugd zich uit en rebelleert ze tegen oudere generaties. Maar mode is niet alleen voorbehouden aan de jeugd; dat laat de ‘oudste tiener van de wereld’ Iris Apfel (91), zakenvrouw en designicoon, met haar kleurrijke kledingstijl zeker zien. Wellicht is mode de echte bron van eeuwige jeugd.
‘Youthquake; verlangen naar eeuwige jeugd’, t/m 22 augustus in de Kunsthal, Rotterdam, www.kunsthal.nl

Luis Monteiro, ‘Iris Apfel’, 2016

Al het goede komt in zessen
Achter de deuren van De Pont in Tilburg hebben ze niet stilgezeten. Dat museum heropent met maar liefst zes tentoonstellingen tegelijk. Naast grote video-installaties van David Claerbout, Steve McQueen en Maya Watanabe zijn ook de indrukwekkende schilderijen van Hans Broek nog t/m 12 september te zien. Schilderde hij voorheen de skylines van Los Angeles, nu schildert hij forten, kerkers, celdeuren en huizen van plantagehouders als stille getuigen van het Nederlandse slavernijverleden. Een mooie combinatie met het associatieve, tot kijken uitnodigende werk van de Vlaamse Kasper Bosmans.
Museum De Pont, Tilburg, diverse einddata, www.depont.nl

Zaaloverzicht De Pont met werk van Kasper Bosmans

Wie was Maria Magdalena?
Van prostituee tot feminist en kluizenaar, Maria Magdalena is een vrouw met vele gezichten. Het is dus geen verrassing dat ook de aan deze mysterieuze volgeling van Jezus gewijde tentoonstelling in Museum Catharijneconvent verrassend divers en soms controversieel is. Zo is Maria Magdalena te bewonderen als klassieke schone op een zeventiende-eeuws portret van de Italiaan Francesco Bianchi Buonavita, maar kruipt ze in een foto van David LaChapelle ook in de huid van Amerikaanse realityster Kim Kardashian.
‘Maria Magdalena: de tentoonstelling’, 25 juni t/m 9 januari in Museum Catharijneconvent, Utrecht, www.catharijneconvent.nl

David LaChapelle, ‘Mary Magdalene Receives the Holy Spirit’, 2018, Studio David LaChapelle, Los Angeles

Walhalla
Het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam heropent met een klapper. Het museum heeft zijn tentoonstellingsruimte verdubbeld met een nieuwe vleugel van 2000 vierkante meter, waarin het de goed geheim gehouden Eregalerij toont van de Nederlandse fotografie. In 99 foto’s komt het verhaal voorbij van fotografie in Nederland van 1842 tot nu. Wie wel en wie niet is opgenomen in dit walhalla en waarom dan precies, zal vele tongen losmaken. Maar dat werk van een van ’s lands bekendste fotografen Erwin Olaf is opgenomen, is wel zeker.
‘Eregalerij van de Nederlandse Fotografie’, Nederlands Fotomuseum, Rotterdam, einddatum onbekend, www.nederlandsfotomuseum.nl

Zaaloverzicht Erwin Olaf in Kunstmuseum Den Haag, 2019, foto: Marina de Vries

Deventer in het zonnetje
Voor het eerst in jaren toont Museum de Waag in Deventer topstukken uit de eigen collectie. Daar zitten beroemde zeventiende-eeuwse meesters bij, waaronder Gerard ter Borch II en Hendrick ter Brugghen. De collectie, die zoals zoveel museale collecties een lange geschiedenis kent, laat via stadsaanzichten ook zien hoe populair de stad was in de zeventiende eeuw. Ook is er werk van de beruchte meestervervalser Han van Meegeren, geboren in Deventer.
‘Deventer Topstukken’, Museum de Waag, Deventer, einddatum onbekend, www.museumdewaag.nl

Hendrick ter Brugghen, ‘Serie van de vier evangelisten: Marcus, Johannes, Matteüs en Lucas’, 1621

Betreden graag
Al voordat de musea open mochten, gingen de museumtuinen open. Een van de belangrijkste, tot in het verre buitenland bekend, is de beeldentuin van het Kröller-Müller Museum. De uiteenlopende verzameling brengt vermaak, bezinning en inspiratie voor jong en oud. Zo ook de publiekslieveling ‘Jardin d’émail’ (1974) van kunstenaar Jean Dubuffet, na vijf jaar restauratie sinds afgelopen zomer weer te zien en te betreden.
Beeldentuin, Kröller Müller Museum, Otterlo, www.krollermuller.nl 

Jean Dubuffet, ‘Jardin d’émail’, tuin Kröller-Müller Museum (foto: Kees Keijer)

Verstopte kritiek
Welke verborgen boodschappen zitten in het schilderij ‘Kruisdraging’ van Pieter Brueghel de Jonge? De tentoonstelling ‘Brueghel en tijdgenoten: kunst als verborgen verzet?’ is opgezet rondom het schilderij ‘Kruisdraging’, dat op het eerste gezicht een christelijke voorstelling lijkt te zijn. Maar schijn bedriegt. De tentoonstelling toont de verborgen maatschappelijke kritiek in de talrijke verbeeldingen van de kruisdraging door voorgangers, tijdgenoten en navolgers van Brueghel. Gaat dat zien, want deze tentoonstelling wordt helaas niet verlengd.
‘Brueghel en tijdgenoten: kunst als verborgen verzet’, t/m 4 juli in Bonnefanten, Maastricht, www.bonnefanten.nl

Pieter Brueghel de Jonge, ‘Kruisdraging’, 1605, Bonnefanten, Maastricht