10 januari 2023

Door het bos lopen, en verdwijnen in de bush. Een gigantische vingerafdruk tekenen die lijkt op de jaarringen van een boom. Een hele zaal bekleden met koeienleer, gedroogd over boomstammen en daardoor met de textuur en geur van boomschors. Al sinds de jaren zeventig laat de Italiaanse kunstenaar Giuseppe Penone (1947) zien dat de mens en zijn omgeving met elkaar zijn verbonden als een vis en de zee: zonder natuur is leven niet mogelijk, sterker nog: een mens is natuur.
Aan Penone, wiens werk in 2016 nog te zien was in de tuinen van het Rijksmuseum, heeft Museum Voorlinden nu een overzicht gewijd (nog te zien t/m 29 januari). De show trapt af met bekende werken waaronder de enorme houten balken, waaruit hij zijn beeld van de oorspronkelijke boom tevoorschijn heeft gesneden. Ook de beroemde foto Rovesciare i propri occhi blijft stevig overeind. In dit betoverende beeld draagt Penone contactlenzen met spiegels, zodat in zijn ogen de omgeving weerspiegelt. Zijn tekeningen, beelden en bronzen bomen hebben in al die jaren niet aan belang ingeboet, laat deze expositie zien. Op soms spectaculaire, soms ingetogen wijze probeert de kunstenaar ons als heersers van de voedselketen een portie nederigheid bij te brengen. Het fijne is: hij doet dat zonder opgeheven vingertje.

Tip: Als u toch naar Museum Voorlinden gaat, slenter dan ook door het nieuwe collectie-overzicht ‘Tot hier en verder’, met verrassend veel nieuwe aankopen van kunstenaars uit Afrika en Azië. Maar ook met de indrukwekkende serie krijttekeningen van het Himalaya-gebergte door de Britse kunstenaar Tacita Dean.

Zie ook het uitgebreide artikel over Giuseppe Penone door Arjan Reinders, verschenen in Museumtijdschrift 7 uit 2020.

Giuseppe Penone, ‘Spazio di luce’, 2008