De expositie ‘De Jodenvervolging in foto’s. Nederland 1940-1945’ brengt een donkere periode in beeld. Voor het eerst zijn ook de foto’s te zien van het transport met joden vanuit Vught op 23 mei 1943 – en het verhaal erachter.
Directeur Jeroen van den Eijnde: “Toen wij er vorig jaar in slaagden deze foto’s te verwerven, besloten we na uitvoerig onderzoek deze unieke opnames van een Duitse militair en het verhaal erachter in een expositie te presenteren. Het is aangrijpend wat er achter deze vergeelde stukjes papier schuilgaat. Je kijkt de weerloze slachtoffers recht in de ogen.” Deze expositie is samengesteld door het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies in samenwerking met het Joods Cultureel Kwartier. De vervolging van de joden in Nederland tijdens de Duitse bezetting is uitvoerig in beeld gebracht. Zowel professionele fotografen als amateurs maakten aangrijpende foto’s van deze donkere periode. Veel foto’s zijn bewaard gebleven. Daarin onderscheidt Nederland zich van andere door nazi-Duitsland bezette landen. Samenstellers van de expositie, historici Erik Somers en René Kok (beiden werkzaam bij het NIOD) raadpleegden tientallen archieven in binnen- en buitenland voor de expositie en het gelijknamige boek. Het leverde veel onbekend beeldmateriaal op. Foto’s die op indringende en confronterende wijze de gevolgen van de anti-joodse maatregelen laten zien. De beelden getuigen van het meedogenloze optreden van de Duitse bezetter, de medewerking van Nederlanders aan de deportaties, maar óók van de hulp aan onderduikers en van het joodse leven in de jaren 1940-1945. Daarnaast is er aandacht voor de naoorlogse opvang van de weinige overlevenden die terugkeerden uit de kampen. Beeld: Deventer, 12/13 september 1942. Naast de Joodse school in Deventer poseren 22 joodse kinderen in de leeftijd van 4 tot 17 jaar. De gele sterren, die vanaf de leeftijd van 6 jaar moeten worden gedragen, zijn duidelijk zichtbaar. Alleen Felice Polak (in witte jurk in het midden) overleefde; zij dook onder samen met haar ouders en broer (beeld Etty Hillesum Centrum, Deventer).