Hein Andrée (1882 – 1961) is een in de vergetelheid geraakte keramist die bekend stond om zijn verbluffende techniek. Kunstmuseum Den Haag toont vanaf 22 oktober zo’n 120 objecten uit het gehele oeuvre van Andrée, dat zijn charme dankt aan de unieke manier waarop hij zijn technisch kunnen combineerde met de artistieke blik van een kunstenaar. De objecten zijn afkomstig uit particuliere collecties die niet eerder publiekelijk te zien zijn geweest en worden getoond in vitrines die bij de bouw van het museum in de jaren dertig speciaal voor het tentoonstellen van keramiek ontworpen zijn.

 Van ambachtelijk pottenbakker tot kunstenaar-keramist

Hein Andrée begon zijn carrière eind 19e eeuw als ambachtsman in de pottenbakkerij van zijn vader, waar eenvoudige gebruiksvoorwerpen in serie geproduceerd werden. Hierdoor laat Andrée ontelbaar vaak dezelfde vormen uit zijn handen komen en draait hij dag in dag uit dezelfde soort (bloem)potten, waarvan gezegd wordt dat hij er wel 1500 per dag kon maken. Ondanks deze ongelofelijk hoge productie heeft Andrée grotere artistieke ambities. Langzaamaan begint hij meer decoratieve objecten te maken. Zijn kennis, kunde en sublieme techniek zorgen ervoor dat hij objecten van een verbluffende verfijning kan draaien: de potjes en vaasjes die hij maakt worden haast minuscuul en met een ongelofelijk dunne wand. Ongeschikt als gebruiksvoorwerpen, wel uiterst attractief om naar te kijken.

Testen en glazuren

Ook gaat Andrée zich meer en meer op bijzondere glazuren toeleggen, waarbij hij niets aan het toeval overlaat. Hoewel dit vrijwel onmogelijk is bij het maken van keramiek en de techniek van het bakken, probeert Andrée volledige controle te houden over zowel vorm, kleur als textuur. Waar de esthetiek van zijn objecten een kunstenaar suggereert die het toeval zoekt, is Andrée’s werkwijze juist die van een ambachtsman die met testen en vertrouwend op kennis en kunde het toeval probeert uit te sluiten. Hiermee onderscheidt hij zich van bekendere generatiegenoten en medekeramisten als Chris Lanooy en Willem Coenraad Brouwer.

Beeld: Keramiek van Hein Andrée, ca. 1920-1935. Foto: Jan Zweerts