Museum MORE toont dit najaar het krachtige werk van de Deens-Israëlische Tal R (1967) en de Zweedse Mamma Andersson (1962). Deze twee op het eerste gezicht totaal verschillende kunstenaars delen echter een grote fascinatie voor C.F. Hill, die met zijn zinderende, bijna levende landschappen en mysterieuze werelden vol existentiële symbolen een centrale figuur is geworden in de geschiedenis van de Noord-Europese kunst. De tentoonstelling Tal R & Mamma Andersson | Rondom Hill is dan ook een unieke ontmoeting tussen drie Scandinavische grootheden.

Wonderlijke tekenkunst

Ruim 75 zogenaamde ‘ziekte-tekeningen’ van de legendarische Zweedse kunstenaar Carl Frederik Hill (1849-1911) vormen de maalstroom waarop Tal R en Mamma Andersson zich hebben laten meevoeren, speciaal voor deze tentoonstelling. Beide hedendaagse topkunstenaars creëerden tientallen splinternieuwe werken, geïnspireerd door Hills wonderlijke en soms angstaanjagende tekenkunst. Hill maakte vanaf 28-jarige leeftijd heftige psychoses door en werd krankzinnig verklaard. Dit had een enorme impact op zijn werk. Was zijn kunst aanvankelijk geworteld in de Romantiek en de 19^de-eeuwse Franse landschapstraditie, nu ging hij over op een mysterieuze wereld waarin hij zijn persoonlijkste visioenen verbeeldde. Artistieke fantasieën met kronkelende vrouwfiguren, wilde watervallen en ongetemde dieren. Hill keerde zichzelf binnenstebuiten en tekende zijn innerlijke duisternis en crisis op duizenden papieren. Zijn uitzonderlijke beeldtaal, van meer dan een eeuw terug, doet tijdloos aan.

Spanningsveld

Rondom die eigenzinnige ‘ziekte-tekeningen’ draait de nieuwe kunst van Tal R en Mamma Andersson. Met hun schilderijen en tekeningen reageren zij op het fenomeen Hill, en in het bijzonder op de selectie van 75 tekeningen. Daarmee tillen ze Hill ook uit boven zijn ‘ziekte’. Tal R maakte onder meer expressieve interieurs, stadsgezichten en landschappen in felle kleuren met mysterieuze personages en originele alter ego’s. Hij werkt in het spanningsveld tussen figuratie en abstractie. Net als Mamma Andersson dat doet, maar op haar eigen manier. Haar droomachtige ruimtes en landschappen staan in een meer klassieke traditie, met subtiele contrasten en een uitzonderlijk gevoel voor alle nuances van de kleur zwart. Alledaagse motieven combineert zij met filmische decors, waardoor ze vreemd en verontrustend worden. Andersson toont zo de ontmoeting tussen mensen en duisternis, die zo kenmerkend lijkt voor de Noord-Europese schilderkunst.

Beeld: Tal R, Silver Hill 2022, Courtesy of the Artist and Galleri Bo Bjerggard, photo Anders Sune Berg