Van voorwerp tot openbare ruimte: bijna alles wat we dagelijks gebruiken is ontworpen door mensen. Over onze relatie met deze objecten en omgevingen denken we nauwelijks meer na, die is bijna vanzelfsprekend. In hoeverre bepalen makers met hun ontwerp ons gedrag? En: reflecteert of verwerpt dat ontwerp een van bovenaf opgelegde ideologie? Hoe beïnvloedt dat de verhoudingen in onze samenleving? In de expositie The space between us ervaren bezoekers op een actieve manier het web van relaties tussen de tentoongestelde objecten, henzelf en de wereld. Ook bevraagt de tentoonstelling de rol die het museum daarbij inneemt. The space between us is onderdeel van Dutch Design Week 2023.
Interactie
The space between us strekt zich uit over de tien zalen van de Oudbouw van het Van Abbemuseum. Daar komen werken van kunstenaars en ontwerpers uit de museumcollectie samen met bruiklenen, onder andere van alumni van Design Academy Eindhoven. De tentoonstelling laat de grenzen tussen disciplines los. In plaats daarvan moedigt de opzet bezoekers aan tot actie en uitwisseling. In elke ruimte komen ze meerdere werken tegen die hen aansporen tot interactie.
Van passief naar actief
Uitgangspunt van de tentoonstelling is relational design, dat het effect van objecten en hun ontwerpprocessen verkent. In deze expositie zijn bezoekers geen passieve kijker, maar een actieve deelnemer. De werken vragen om interactie, reactie en je-verhouden-tot. Ze bestaan soms zelfs bij de gratie van participatie. Zo nodigt Surasi Kusolwong met zijn FeetBall Rietveld Table bezoekers uit voor een potje tafelvoetbal. Tegelijk zet hij ze aan het denken over het nationalistische karakter van de sport. Hij gebruikt bijvoorbeeld Nederlandse klompen en een tafel van Gerrit Rietveld; twee internationaal bekende voorbeelden van Nederlands ontwerp.
Rol van het museum
The space between us bevraagt de rol van het museum in de samenleving. Veel van de onderwerpen waar kunstenaars en designers zich mee bezighouden, gaan over maatschappelijke crises. Met hun werk bieden ze oplossingen voor deze vraagstukken. Door een niet-klassieke presentatie – interactie, participatie, uitwisseling – daagt de tentoonstelling bezoekers uit de opgedane ideeën mee te nemen de wijde wereld is, voorbij de muren van het museum. Zo presenteren Radha D’Souza en Jonas Staal met hun Court for Intergenerational Climate Crimes (CICC) een alternatieve rechtbank voor klimaatrechtvaardigheid. Deze installatie houdt bedrijven en regeringen verantwoordelijk voor misdaden tegen het klimaat. Hiermee is het project een goed voorbeeld van het thema van DDW 2023: Picture This; een oproep om de gevolgen van onze leefgewoonten onder ogen te komen en actie te ondernemen.
Beeld: Ruben Hamelink