Van 18 oktober 2025 tot en met 8 februari 2026 presenteert Huis Marseille Kusukazu Uraguchi. Shima no Ama. De tentoonstelling biedt een overzicht van tachtig betoverende zwart-witfoto’s uit het monumentale archief van deze Japanse fotograaf. Vanaf het midden van de jaren vijftig besteedde Kusukazu Uraguchi (1922-1988) dertig jaar van zijn leven aan het fotograferen van de ama, de Japanse vissersvrouwen en duiksters in de regio Shima, waar hij geboren is. Zijn bewonderende blik is een krachtige getuigenis van hun verdwijnende beroep. De tentoonstelling was voor het eerst te zien in 2024 tijdens het internationale fotofestival Les Rencontres d’Arles en wordt in Huis Marseille aangevuld met extra foto’s, een nieuwe videocompilatie en onlangs gerestaureerde vintage houten panelen.

Vrouwen van de zee
De ama, de Japanse ‘vrouwen van de zee’, bevolken al meer dan drieduizend jaar de kusten van de regio Shima, waar ze op ingehouden adem duiken naar zeewier en zeeoren (een slakkensoort die als delicatesse wordt beschouwd). Hun bijzondere positie binnen de Japanse verbeelding, hun sensuele band met het water en hun onverschrokkenheid en soevereiniteit vormen al vele eeuwen een inspiratiebron voor dichters en kunstenaars. Kusukazu Uraguchi was zelf afkomstig uit Shima (prefectuur Mie) aan de Stille Zuidzee en heeft meer dan dertig jaar gewijd aan het vastleggen van het leven van de ama in deze regio, in al hun veelzijdigheid: foto’s van het diepzeeduiken, het oogsten langs de kust, portretten, beelden van het samenzijn op het strand en in de amagoya – exclusief vrouwelijke enclaves – en van de dagelijkse omgang met het shintoïsme, culminerend in de matsuri (zomerfestivals). Zijn foto’s geven een beeld van de eeuwenoude gebruiken van de ama, waarbij hij op elk moment hun energie weet te vangen. Geïnspireerd door hun vitaliteit en het vertrouwen dat ze in hem stelden, ontwikkelde hij een intense, expressieve beeldtaal. Zwart-witcontrasten, afwijkende kaders, en gebaren en handelingen die de spontaniteit van de vrouwen tonen, ankeren de ama in hun tijd – met name van de jaren 1960 tot 1980 – en zijn tegelijkertijd een eerbetoon aan hun sterke, zelfbewuste vrouwelijkheid.

Beeld: © Kusukazu Uraguchi, Onder water, Fuseda, 1965, courtesy of Uraguchi Estate