Een groot gebrek aan toegankelijkheid van kennis en informatie omtrent de geestesziekenzorg in het algemeen en de psychiatrie in het bijzonder, vormde in 1986 de belangrijkste redenen om een museum over de geschiedenis van de psychiatrie in het leven te roepen. De weerstand die de medewerkers van het eerste uur ook in de sector van de mentale zorgverlening zelf ondervonden tegen het tonen van de evolutie van de psychiatrie, zowel in haar verwezenlijkingen als in haar impasses, was het zoveelste symptoom van een ontstellende lacune in de algemene kennis, en een aansporing om deze lacune in te vullen. De staf van het Museum Dr. Guislain onderschrijft dan ook ten volle de ICOM-definitie van het museum als ‘een instelling ten dienste van de gemeenschap en haar ontwikkeling, niet gericht op het maken van winst, die de getuigenissen van de mens en zijn omgeving verwerft, registreert, documenteert en wetenschappelijk onderzoekt, behoudt en presenteert voor doeleinden van studie, educatie en genoegen.’ Aanvullend echter, hopen wij dat het verstrekken van neutrale, wetenschappelijk verantwoorde kennis op sociaal en maatschappelijk vlak een emancipatorische functie mag vervullen. Vooroordelen met betrekking tot de psychiatrie-praktijk zijn niet alleen zonder weerslag op de wijze waarop de maatschappij deze tak van de gezondheidszorg organiseert, ze kunnen ook zeer ingrijpend zijn voor het concrete individu met een mentale stoornis dat nog al te vaak in deze vooroordelen een bijkomende belemmering aantreft om zo autonoom en geïntegreerd mogelijk een plaats en een zin te vinden in de samenleving waar hij als ieder ander deel van uitmaakt. In het bijzonder hoopt het museum te duiden dat het concept ‘waanzin’ of ‘psychiatrische stoornis’, nooit uitsluitend medisch geladen is. Het houdt steeds een element van sociaal-culturele en ideologische constructie in. Precies die laatste aspecten kunnen onze houding tegenover geestesziekte indringend bepalen. De manier waarop de psychiatrie als onderdeel van de westerse geneeskunde, in samenspel met de rest van de samenleving, de mens benadert, is sterk bepalend zowel voor de inzichten die zij verwerft en de impasses waarvoor zij zich geplaatst ziet, als voor de wijze waarop de geproduceerde kennis vertaald wordt in maatschappelijke initiatieven. De verstrekte kennis is tegelijk een uitnodiging aan u, onze bezoeker, om uw algemeen mensbeeld te verdiepen en te verrijken. Wij hopen dat uw bezoek aan onze internetpagina’s u mag uitnodigen tot een bezoek aan het museum.