Dutch National Battalion (DNB) bestond uit meer dan 400 onderduikers en verzetsmensen uit heel Nederland: pilotenhelpers, vrouwen, Joden, studenten, militairen, Rijks Duitse deserteurs en Arbeitseinsatz-weigeraars en veel boerenzoons. Ze beschouwden het als hun ereplicht zich bij het Canadese bevrijdingsleger aan te sluiten en in de frontlinie actief mee te vechten. Het bataljon met drie compagnies werd officieel onderdeel van het Canadese leger en hielp bij de zuivering van gebieden langs de IJssel, Deventer, Apeldoorn, via Tiel en de Veluwe tot aan Amersfoort en na de oorlog onder meer bij het opruimen van mijnen.
Actieve rol van burgers bij de bevrijding
In 2025 is het 80 jaar geleden dat wij met hulp van geallieerde landen zijn bevrijd. Dat veel burgers daarbij een actieve rol hebben gespeeld via het burgerleger Dutch National Battalion (DNB) is minder bekend. Nationaal Onderduikmuseum vindt het belangrijk aandacht te besteden aan dit bijzondere bataljon dat belangrijk was voor onze vrijheid. DNB is de naam van het leger dat met drie compagnieën met meer dan 400 mensen met het Canadese leger meetrok om de rest van Nederland te bevrijden (van midden april tot midden juli 1945). Het bataljon bestond uit ondergedoken beroepsmilitairen, verzetsmensen en onderduikers, waaronder ook vrouwen, studenten en Joodse mannen. Ze waren afkomstig uit alle delen van het land, uiteraard ook boerenzoons en dorpsinwoners uit Oost Nederland en de Achterhoek. Heel vanzelfsprekend was dat niet want sommigen van hen waren getrouwd en hadden kinderen. Veel mannen kenden een hechte kameraadschap door het jarenlange verzet tegen de bezetter. Het bataljon trok mee aan het front en zorgde voor flankdekking, hielp bij de zuivering van gebieden langs de IJssel, Apeldoorn, de Veluwe tot aan Amersfoort. Ze kwamen onder vuur te liggen en arresteerden honderden Duitsers. Ze bewaakten de zogenoemde checklinie tussen West- en Oost-Nederland, bewaakten een krijgsgevangenkamp en kregen de opdracht wekenlang uit heel Nederland buitgemaakt materiaal van het Duitse leger te verbranden in Tiel.
Terugkeer of in dienst van het Nederlandse leger
Op 12 juli 1945 werd het DNB opgeheven en verkoos een deel van het bataljon naar huis terug te keren. Anderen tekenden bij als soldaat in het Nederlandse leger en volgden een opleiding voor het ruimen van mijnen. Zo hebben vele mannen zich nog maandenlang ingezet voor de nasleep van de oorlog. Ook dat was niet zonder gevaar.