Dagelijks krijgen we honderden beelden te zien via tv, kranten, tijdschriften, sociale media en chat-apps. Vaak weten we niet meer wat echt is en wat bewerkt. Wat zien we eigenlijk, en wie bepaalt dat? Het Zuiderzeemuseum presenteert dit najaar nooit eerder getoond fotomateriaal en laat je ontdekken hoe eigen ervaringen mede bepalen wat je ziet en welke betekenis je eraan geeft. Een oude vraag, die nu nog altijd actueel blijkt.

De tentoonstelling Voorbij de foto neemt je mee op een fotografische reis rond de voormalige Zuiderzee. Vanaf het ontstaan van de fotografie vormde het leven op en rond de Zuiderzee een geliefd onderwerp. Van klederdracht tot het leven op straat, en van uitbundige dorpsfeesten tot vissersschepen in de havens; alles werd gefotografeerd. Voorbij de foto toont een selectie uit de duizenden foto’s van het Zuiderzeemuseum. Maar er is meer…

Foto’s en hun context; wat zie jij?

Elke foto vertelt een verhaal, maar niet iedereen ziet hetzelfde verhaal. Wat je ziet, wordt gekleurd door je eigen herinneringen, kennis en ervaring. Ook de motivatie van de fotograaf is belangrijk. Toch bepaalt die niet wat jij uiteindelijk ziet en welke betekenis jij aan het beeld koppelt. Niks is visieloos of objectief. Niet voor de maker van de foto en niet voor de bekijker van het beeld.

Het gegeven dat wat je ziet wordt beïnvloed door wat je eerder hebt geleerd, meegemaakt en onthouden, is voor Humberto Tan, Elke Wiss en Victor Mids geen theorie, maar onderdeel van hun dagelijks werk. Ieder van hen houdt zich op zijn eigen manier bezig met beeldvorming. Door hun ogen kijk je opnieuw naar dezelfde foto. Zie jij wat zij zien?

Bekende fotografen

De Zuiderzee spreekt ook vandaag de dag nog tot de verbeelding van vele fotografen. Bekende namen als Henri Berssenbrugge, Ed van der Elsken, Hendrik Kerstens, Henk van der Leeden, Jimmy Nelson, Roger Parry, en vele andere fotografen en documentairemakers raakten geïnspireerd door de Zuiderzeebewoners en hun tradities. Zij legden grote Zuiderzee-thema’s vast zoals bewoners in klederdracht, botters in de haven, de Volendammer Kermis en vele karakteristieke afbraakpanden en dorpsgezichten die moesten wijken voor stedelijke vernieuwingen.

Beeld: © Kees Scherer MAI