In de tentoonstelling Wakker worden! gaat het over slaap bij mens en dier. Daar valt heel wat interessants over te ontdekken. Waarom slapen we bijvoorbeeld met onze ogen dicht, maar houden vissen ze juist open? Waarom liggen wij als we slapen, maar blijft een hert liever staan? Wat is de functie van dromen en doen dieren dat ook? Slaap is heel belangrijk voor ons welzijn en onze gezondheid. Helaas komt de slaap van mens en dier steeds meer onder druk te staan door lichtvervuiling en opwarming van de aarde.

Schaapjes tellen
Slapen, we doen het allemaal, elke dag weer opnieuw. De één slaapt als een roos, de ander ligt te draaien en te woelen. Sommige mensen slapen zodra hun hoofd het kussen raakt, anderen doen geen oog dicht en liggen eindeloos schaapjes te tellen. We knikkebollen, we gapen en geeuwen, doen dutjes en tukjes. We snurken en ronken en zagen complete boomstammen om.

Hazeslaapje
Ook dieren hebben slaap nodig. Hoeveel precies, dat verschilt van dier tot dier: giraffen doen verschillende kleine hazenslaapjes van tien minuten, terwijl de koala met 22 uur per dag slaapt als een marmot. Hoe dieren slapen wordt vooral bepaald door het feit of het een prooi- of een roofdier is. Een prooidier moet altijd waakzaam en alert zijn, klaar om ervan door te gaan. Roofdieren hebben niets te vrezen en kunnen het zich veroorloven om diep in slaap te raken.

In de war
Steeds meer mensen en dieren hebben problemen met slapen. Door opwarming van de aarde en lichtvervuiling raakt ons bioritme in de war en wordt de slaap bij mens en dier verstoord. Door het blauwe licht van schermen slapen we gemiddeld anderhalf uur minder per nacht. Veel dieren, zoals egels, vleermuizen, kikkers, padden en salamanders ontwaken door warmterecords eerder uit hun winterslaap. Dieren sterven eerder door een tekort aan slaap dan door voedselgebrek. Het is dus hoog tijd om wakker te worden!

Lampenkap
In Wakker worden! ontdek je waarom slaap zo belangrijk is en wat er precies gebeurt tijdens het slapen. Wat is bijvoorbeeld het verschil tussen diepe slaap en REM-slaap en wat is de functie van dromen?  Er zijn veel leuke weetjes te vinden over slaap bij dieren en via de webcam kun je een kijkje nemen in de nachthokken van verschillende bewoners van AquaZoo. Je gaat verschillende slaaphoudingen en slaapplekken van dieren uitproberen en aangeven hoe jij het liefste slaapt. Met je hoofd in een lampenkap ontdek je wat de invloed is van (kunst)licht op (niet) slapen.

Kortom: slaap is een actueel onderwerp, herkenbaar voor iedereen en er valt veel interessants over te ontdekken. Wakker worden! is dan ook beslist géén slaapverwekkende tentoonstelling.

Beeld: Wakker worden, Natuurmuseum Fryslân