29 juli 2025
Niet haar vader, de schilder Jan Toorop, maar Vincent van Gogh was Charley Toorops grootste inspiratiebron. De tentoonstelling ‘Charley Toorop – Liefde voor Van Gogh’ in het Kröller-Müller Museum brengt haar bewondering voor Van Gogh op liefdevolle wijze in beeld, en biedt tegelijkertijd een indrukwekkend overzicht van haar eigen oeuvre.
Die bewondering is vaak direct zichtbaar in Toorops werk. Ze trad letterlijk in Van Goghs voetsporen met reizen naar de Borinage en de Provence. In de landschappen die daaruit voortkwamen, zijn duidelijke stilistische overeenkomsten te zien.
Toch heeft Toorops werk de vergelijking niet nodig. Ze overtuigt op eigen kracht, vooral in haar portretten. Uit de indringende blikken van haar getroebleerde modellen spreekt medemenselijkheid. Een treffend voorbeeld is Patiënten van het Willem Arntsz Huis, Utrecht (1924), waarop ze de bewoners van de psychiatrische instelling met veel mededogen weergeeft.
Voor zichzelf is ze minder mild. Haar zelfportretten zijn scherp en zelfbewust. Ze bleef zichzelf schilderen tot het einde van haar leven.


Van deze tentoonstelling had ik, als grote fan van Charley Toorop, grote verwachtingen, maar was achteraf toch iets teleurgesteld. In vergelijking met «Vier generaties» (Utrecht, 2001) kwam Charley niet goed uit de verf. Zelfs het beeld van een sociaal geëngageerde kunstenares brokkelde, toen ik las, dat zij na de schilderijen van boeren zich toelegde op beter verkoopbare bloem- en boomstukken …..
Tip: Lees na het bezoeken van de tentoonstelling mijn boek ‘Zij was een golf, een vlam, een stromend stuk natuur. Charley Toorop (1891-1955) schilderes’. Dit is een wetenschappelijk verantwoord, maar heel toegankelijk geschreven boek over leven en werk van Charley Toorop.
Met vriendelijke groet,
Dr. Heleen Creyghton.
Beste mevrouw Ceyghton-Walraven,
Wat wil u zeggen met uw reactie? A. het werkelijke verhaal over Charley’s leven leest u in mijn boek of B. Deze tentoonstelling bevestigt wat ik heb geschreven?
interessant. dank voor je tip.