8 augustus 2023
Na jaren van gesteggel heeft de gemeente Arnhem besloten om de Blauwe Golven van Peter Struycken in ere te herstellen. Dit vier voetbalvelden grote, sensationele kunstwerk annex parkeerveld van blauwe en witte klinkers werd jarenlang verwaarloosd. Nu liggen de gloednieuwe, kleurige klinkers grotendeels op hun plek. Medio 2024 kan er weer op het kunstwerk worden geparkeerd.
Wie de Blauwe Golven van een van ’s lands belangrijkste kunstenaars Peter Struycken (1939) nog nooit in het echt heeft gezien, weet niet wat hem overkomt. Honderden meters lang en breed waaiert het klinkertapijt uit onder een stelsel van betonnen viaducten, waarmee het autoverkeer het centrum van Arnhem binnenrijdt. Euforisch was men bij de oplevering in 1977, het is en was het grootste kunstwerk in de openbare ruimte in Nederland. Het omgevingskunstwerk was bedoeld als poëtische tegenhanger van de gelijk opgeleverde snelweg met zijn op- en afritten en herinnerde met zijn blauwe golven aan de Oude Haven die hier de stad met de Rijn verbond. Op het klinkertapijt mocht vrij worden geparkeerd.
Postzegel
Dat de opdracht destijds naar Struycken ging, was niet gek. Hij was mede-oprichter van de afdeling Monumentaal, later Architectonische Vormgeving van de naburige, Arnhemse Academie voor Beeldende Kunsten. In 1981 kreeg Struycken grote bekendheid met een serie postzegels van toenmalig koningin Beatrix, waarbij haar portret uit puntjes is opgebouwd. Hij is een van de eerste Nederlandse kunstenaars die de computer een belangrijke rol liet spelen in zijn scheppingsproces. Voor de onderdoorgang van het Nieuwe Instituut in Rotterdam maakte hij een ‘lichtsculptuur’, waarbij een computerprogramma ervoor zorgt dat de rode, groene en blauwe lampen steeds een andere kleurencombinatie laten zien. Inmiddels is een aantal van zijn werken verdwenen, onder veel meer zijn kleurenmozaïek voor het gesloopte Stationspostgebouw in Amsterdam. Ook het voortbestaan van de Blauwe Golven was lang onzeker.
Struinen, fietsen, skaten
Al een jaar na oplevering mocht er ‘vanwege veiligheidsredenen’ niet meer op het kunstwerk worden geparkeerd. Toen in 2010 de parkeernood te groot was, werd het veld voor een deel weer opengesteld en grofweg voorzien van oranje lijnen om het parkeren in goede banen te leiden. Intussen waren de blauw-witte klinkers grijs geworden, was het terrein verrommeld en vervuild vanwege gebrek aan onderhoud en beheer. Een tijdje waren er plannen om de golven te veranderen in een groen tapijt, een park. Struycken verzette zich tegen deze aantasting: liever wilde hij zijn werk laten verwijderen dan het op deze manier aan te passen.
Inmiddels heeft de gemeente Arnhem besloten het werk voor ruim twaalf miljoen euro te restaureren. Sinds maart 2023 wordt er hard gewerkt aan het bestraten van de golven, het blauw-wit schittert je tegemoet. Struycken zelf begeleidt de renovatie. Als het klaar is, medio 2024, is ook de fontein in het midden weer hersteld en is het de bedoeling dat je op de Blauwe Golven, aldus de gemeente, kunt struinen, fietsen, skaten en parkeren.
Bron: artikel NRC ‘Arnhem herstelt de ‘Blauwe Golven’, en diverse andere bronnen
Zeker een moment dat we moeten vieren! Hulde ook aan de durf van veel Arnhemse politieke partijen. Toch wil ik nog even van de gelegenheid gebruik maken om de lezer te attenderen op de onthullende documentaire Tussen blauwe golven en groene corridor, gemaakt door kunststudenten van ArtEZ onder leiding van Hans van Houwelingen in 2017 (waarin ook meerdere keren Peter Nijenhuis aan het woord komt).
Dank aan de initiatiefnemers tot herstel ‘Blauwe Golven’; het golft weer 2024.
Mooi uitzicht vanuit de Bergstraat waar mijn moeder woonde.
Ik vind het jammer dat de Arnhemmer Peter Nijenhuis als allereerste initiatiefnemer voor het behoud van Blauwe Golven niet genoemd wordt. Hij startte destijds een landelijke petitie. Meteen daarna heeft de landelijke Erfgoedvereniging Heemschut hem tot het laatst toe met raad en daad bijgestaan. Met vereende krachten hebben wij dit belangrijke kunstwerk voor Nederland en Arnhem weten te behouden. Peter Nijenhuis zal straks de feestelijke opening niet mee kunnen maken. Hij is 30 juli 2020 overleden.
Namens Erfgoedvereniging Heemschut, Gerard van den Berg, Breda.
Dank Gerard, voor deze aanvulling!
ik ben blij, het was zo verrassend als we Arnhem binnen kwamen rijden en we zagen de blauw-witte golven. Een werk waar heel veel mensen van kunnen genieten. Wat een goede keus van Arnhem om daar geld aan te besteden.
Mooi dat dit groots(t)e openbare kunstwerk van Peter wordt hersteld! Hopelijk is deze keer nadien het beheer en onderhoud beter geregeld dan destijds….