Met hedendaagse telescopen kunnen we dieper het heelal in kijken dan ooit tevoren. Buitenaardse kolonisatie, bijvoorbeeld van Mars, lijkt niet langer ondenkbaar. Waar we vroeger afhankelijk waren van de sterren voor onze navigatie, zijn die tegenwoordig nauwelijks nog zichtbaar in Nederland, het meest verlichte land van Europa. De tentoonstelling ‘Kosmos’ in het Teylers Museum onderzoekt de veranderende relatie tussen mens en heelal. Dat gebeurt aan de hand van historische wetenschappelijke instrumenten en hedendaagse kunst. De werken uit de tentoonstelling worden gepresenteerd in de vaste presentatie en passen zich daar soms schurend, soms verrassend soepel in. De ingang van de eerste zaal wordt gedomineerd door Refugee astronaut VIII (2024) van de Brits-Nigeriaanse kunstenaar Yinka Shonibare (1962). De astronaut verbeeldt het idee van de ruimte als potentiële nieuwe vestigingsplek voor de mensheid, wanneer de aarde, geteisterd door klimaatschade en oorlog, onleefbaar wordt. Een apocalyptisch toekomstbeeld. ‘Kosmos’ zet kortom aan tot denken: over vooruitgang, vergankelijkheid en onze plaats in een uitdijend universum.