12 augustus 2025
De Chinese performancekunstenaar Nadh krijgt na het behalen van zijn diploma op een Nederlandse kunstacademie precies één jaar de tijd om een baan te vinden – zijn ‘zoekjaar’ – anders moet hij weg uit Nederland. Door zijn rebelse natuur komt hij in conflict met de Nederlandse bureaucratie en met zichzelf. Te zien op donderdag 14 augustus op NPO 2, en daarna online beschikbaar.

Buitenlandse studenten die na hun studie op zoek zijn naar werk in Nederland kunnen een verblijfsvergunning voor een zoekperiode aanvragen, een zoekjaar. Gedurende dit jaar is geen werkvergunning nodig om in Nederland te werken. Nadh moet binnen één jaar bewijzen dat hij als performancekunstenaar een aanwinst is voor onze samenleving. Lukt dat niet, dan wacht hem uitzetting. We zijn allemaal onderdeel van een bureaucratisch systeem. Maar omdat Nadh het leven en zijn kunst benadert met speelse verwondering en experiment, botst hij des te harder met de bureaucratische regels. Regisseur Joris Koptod Nioky volgt Nadh en houdt ons een spiegel voor: je kunt je naar de regels voegen, maar je kunt ze ook bevragen of verwerpen.
Muur van bureaucratie
Alles is materiaal voor zijn kunst: een opsomming van cijfers en details van een huisnummer klinken voor Nadh als atonale klanken. Een handtekening is voor hem vooral een tekening. Maar terwijl Nadh in zijn manier van kijken de ruimte zoekt om vrij te zijn, loopt hij tegen de keiharde muur van de eenduidigheid op die de bureaucratie van hem verlangt. Kan hij nog aan het gareel ontsnappen als hij in Nederland wil blijven? En wat is de prijs die hij daarvoor betaalt?
Beklemmend maar hoopvol
Als eenling tegenover een groot systeem is Nadh gedoemd te mislukken. Dit maakt Zoekjaar / Search Year / 無形的形狀 enerzijds een duistere, beklemmende film. Toch ligt er ook een bemoedigende hoop besloten in Nadhs veerkracht en vastberadenheid. Door zijn manier van leven nodigt hij uit om onze volgzaamheid onder de loep te nemen.
Uitzending: Zoekjaar / Search Year / 無形的形狀 is donderdag 14 augustus te zien om 22.10 uur op NPO 2 en daarna terug te kijken op VPRO.nl, NPODoc.nl en NPO Start.
Regie: Joris Koptod Nioky
Omroep: VPRO
Producent: Windmill Film
Bron: persbericht NPO Doc