6 april 2023

In Kasteel Ruurlo kreeg kunstenaar Lynne Leegte de vrijheid om een aantal kamers volledig naar haar hand te zetten. Ze creëerde er een verstilde reis door de tijd, waarin zowel haar eigen verleden als de kunstgeschiedenis resoneert.

Zaaloverzicht, foto: Eva Broekema

Lynne Leegte (1965) blijkt een veelzijdige kunstenaar. Ze studeerde af als beeldhouwer en ontwikkelde in die discipline een uitgesproken voorkeur voor albast, een fragiel en lichtdoorlatend materiaal waarin ze verbluffend kwetsbare beelden maakt. Daarnaast drukt ze zich net zo graag uit in het medium fotografie als in geassembleerde, ruimtelijke installaties.
De ‘reis’ begint met drie van de vijf boeken van albast die Leegte speciaal voor deze gelegenheid maakte. Samen vormen ze het werk Fantastic Voyage, waaraan de expositie haar naam ontleent. Die boeken liggen schijnbaar achteloos in een kast op de beletage in een kamer waar vroeg werk van Carel Willink te zien is. Ze zijn verrassend realistisch in hun technisch perfecte uitvoering, waardoor je je afvraagt wie die stukgelezen banden voor het eerst heeft opengeslagen en welke verhalen deze opengeslagen folianten te vertellen hebben.

Zaaloverzicht met ‘Her dancing shoes’, 2022, foto: Eva Broekema

Achteloos verscholen
Na deze kennismaking volgt de eigenlijke tentoonstelling op de eerste verdieping. Hier heeft Leegte een aantal zalen en kabinetten gevuld met haar beelden, te midden van verrassende installaties en foto’s die qua sfeer naadloos op elkaar aansluiten. Een hoogtepunt vormt het kleine kabinet met een vitrine vlak voor de vensterbank waarin een flinterdunne brief ligt van albast, inclusief de vouwen en een enkel ezelsoor. Het werk refereert onnadrukkelijk, maar onontkoombaar aan het Brieflezend meisje bij het venster van Johannes Vermeer. Dit beeld wordt geflankeerd door twee digitale kleurenfoto’s die dezelfde intimiteit ademen.
Eveneens prachtig is de combinatie van een paar ragfijne, open schoentjes met een verdwaalde handschoen, Her dancing shoes uit 2022. Ook deze zijn uitgevoerd in albast en liggen ‘achteloos’ verscholen op de oude wenteltrap, een ruimte waar het invallend daglicht de suggestie van een geheime ontmoeting alleen nog maar versterkt.

Zaaloverzicht met ‘The Dining Table’, foto: Eva Broekema

Vakmanschap en verstilling
De installatie The Dining Table bestaat uit een zorgvuldig gedekte tafel waarin glaswerk de hoofdrol speelt. Het doorzichtige servies heeft Leegte overdekt met witte organdy (een soort voile van katoen), als was de tafel een nog onontdekt landschap dat zijn geheimen maar gedeeltelijk prijsgeeft. Ze verwijst hiermee niet alleen naar de banketten uit het verleden van het kasteel, maar ook naar haar familiegeschiedenis. Haar vader bracht als landmeter hoogteverschillen in kaart, terwijl haar oom, een geoloog, haar leerde te denken in afmetingen en schaal. Dat verklaart ook waarom ze de verzameling servetten van albast in een volgende zaal Landscapes noemt.
In de foto’s rond The Dining Table brengt ze een hommage aan haar schilderende grootmoeder. Het zijn herinneringen aan het huis in Schotland dat volhing met haar eigen schilderijen. De foto’s zijn niet digitaal bewerkt, maar geschoten door een zelfgemaakte filter waardoor ze onscherp worden. Ze doen denken aan schilderijen van Gerhard Richter, maar verwijzen (ook) naar de dikke vernislagen die haar grootmoeder gebruikte in haar werk. In de landschappen die ze fotografeert, refereert de kunstenaar aan de zeventiende-eeuwse schilderkunst, terwijl het in werkelijkheid veelal om haar eigen uitzicht in Noord-Holland gaat. De vergeelde, historische uitstraling bereikt ze door een originele ´geelfilter’: een glazen vaas gevuld met olie. In het ‘beeldverhaal’ van Lynne Leegte gaan vakmanschap, verstilling en (kunst)geschiedenis hand in hand. Het vertrekpunt van een fantastische reis door haar én ons eigen verleden.

Zaaloverzicht met ‘Cloud’, 2017, foto: Eva Broekema