16 februari 2023

Bij een ‘normale’ editie van kunstbeurs Art Rotterdam, hoort een (uitverkochte) lezing voor Museumtijdschriftabonnees. Dit jaar vertelde Jisca Bijlsma, directeur van het Chabot Museum, gloedvol over Henk Chabot en zijn Rotterdamse vriendengroep.

Lezing Jisca Bijlsma tijdens Art Rotterdam

Terwijl het op de kunstbeurs Art Rotterdam een drukte van jewelste was, kwam een groep abonnees van Museumtijdschrift op donderdag 9 februari bijeen voor een lezing van Jisca Bijlsma, directeur van het Chabot Museum in Rotterdam. Voorafgaand aan de presentatie konden lezers een exclusief kijkje nemen bij de tentoonstelling ‘Roaring Twenties Rotterdam – Tussen Josephine Baker en bombardement’. De expositie bestaat voor een groot deel uit werken uit de collectie van kunstverzamelaar Kees Schortemeijer (1894-1979, een tijdgenoot en vriend van Chabot, die via Chabot aan het verzamelen is geslagen. Aan de hand van deze werken wordt het leven van Henk Chabot (1894-1949) in de jaren ’20 vanuit het perspectief van Schortemeijer en andere tijdgenoten bekeken.

'Arbeider', 1924, collectie Kunstmuseum Den Haag (foto: Lotte Stekelenburg)

Stoer
Wie nog niet zoveel van de Rotterdamse kunstscene wist, kon bij Bijlsma terecht voor een snelcursus stadsgeschiedenis. Het Rotterdam van nu is niet te vergelijken met het Rotterdam van de vroege, twintigste eeuw. De directeur belichtte de rauwheid en snelle ontwikkelingen van de op een na grootste stad van ons land met als titel ‘Stoer en stug in licht en lucht’. Deze titel, die Bijlsma overnam van het artikel over het Chabot Museum in Museumtijdschrift, paste goed bij de grootsheid van de Van Nellefabriek waar de beurs plaatsvond. De grote glazen ramen van het immense gebouw naast de rivier de Schie vormden een mooi decor voor de lezing.

Zaaloverzicht Chabot Museum met links 'Boer', 1934 en rechts 'Brand van Rotterdam', 1940, beide van Henk Chabot

Afwisseling
“Chabot was een beeldhouwer die schilderde”, vertelde Bijlsma enthousiast. Doordat hij anders naar ruimte en vorm keek, heeft zijn werk een kenmerkende diepte gekregen. Bijlsma liet zien hoe er in zijn oeuvre fases te vinden zijn die op het eerste gezicht los van elkaar staan, waardoor zijn werk uit uiteenlopende vormen en kleuren bestaat. De grote veranderingen in de stad en omgeving, vooral voor en na de Tweede Wereldoorlog, zorgden voor afwisseling en beweging in het werk van Chabot.

Henk Chabot, 'Zomer (vrede)', 1945

Verandering in kleur
In 1933 trok Chabot zich voor een korte periode terug uit Rotterdam. Hij vertrok naar de polder in Zeeland, waar hij onder andere kunstenaar Charley Toorop (1891-1951) ontmoette. De werken die hij daar maakte verschillen in kleur en vorm van latere schilderijen. Bijlsma legde uit hoe zijn werk van groene en gele kleuren veranderde naar aardse, donkere kleuren, zoals in zijn bekendste schilderij ‘De Brand van Rotterdam’ (1940). Na de Tweede Wereldoorlog keren de ‘uitbundige’ kleuren weer terug en schildert Chabot meerdere ‘zomerse’ landschappen.

Links Chabot aan het werk bij zijn woning aan de Rotte, rechts de mensen die hij daar schilderde (foto: Lotte Stekelenburg)

De Rotte
Het Chabot Museum is in coronatijd gestart met het programma ‘Land van Chabot’ met als doel een verbinding te creëren tussen Chabots werk en zijn omgeving. Op deze manier wil het museum een ode brengen aan het op dit moment bedreigde landschap langs de rivier de Rotte waar de kunstenaar na de oorlog verbleef en werkte, en van waaruit hij de stad Rotterdam in de oorlog zag branden.
Met dank aan Jisca Bijlsma voor haar enthousiaste verhalen, start het middagprogramma: een avontuurlijk bezoek aan kunstbeurs Art Rotterdam.

De villa aan het Rotterdamse museumpark waar het Chabotmuseum is gevestigd (foto: Bob Goedewaagen)

De tentoonstelling ‘Roaring Twenties Rotterdam’ is nog t/m 12 maart te zien in het Chabot Museum Rotterdam, Chabot Museum

 

Voor meer informatie zie ook het artikel in Museumtijdschrift: Museumtijdschrift 2023-1