29 augustus 2023

Het werk van schilder Jan Worst (1953) is vervreemdend, overdadig en ontregelend. In Museum More is voor het eerst in Nederland een overzichtstentoonstelling van de schilder te zien. Waar in zijn vroege carrière zijn werken nog iets weg hebben van kunstenaars als Edward Hopper en David Hockney, is zijn stijl binnen zes jaar al sterk kenmerkend en persoonlijk. De geconstrueerde fantasiebeelden van Worst zijn overgoten met barokke details en spelen zich af in luxe interieurs. Hier komen steeds dezelfde personages in voor: vrouwen als fotomodellen, jonge kinderen en een enkele keer een oudere man. Een blond jongetje kijkt je in sommige schilderijen aan, waardoor de droomwereld van Worst zowel wordt doorbroken als je erin meeneemt.
Over het clichématige vrouwelijk schoonheidsideaal dat Worst neerzet wordt in de zaalteksten niet uitgeweid, maar doordat we de intentie van de kunstenaar niet weten wordt ons denken hierover wel gestimuleerd. Met zijn geconstrueerde binnenwerelden, hoe precies geschilderd ook, laat Worst dan ook zien dat realisme zelden realistisch is, maar vooral iets zegt over de subjectieve blik van de toeschouwer.

Zaaloverzicht met in het midden ‘Echoes and Footsteps’ (2018), foto: Eva Broekema
Jan Worst, ‘Verschijning’, 1997, particuliere collectie, foto: Peter Tahl