24 juni 2025

Coprolieten: ze zijn zeldzaam en zeggen veel over de eetgewoonten van hun makers. Klinkt interessant, maar wat zijn dat eigenlijk? Het is de archeologische benaming voor versteende uitwerpselen.

In het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden is een 6000 jaar oud exemplaar te zien. Het maakt deel uit van de tentoonstelling ‘Boven het maaiveld – 25 jaar archeologische vondsten’ waarin meer dan 500 objecten uit Nederland en de overzeese gebiedsdelen worden getoond die de afgelopen 25 jaar gevonden zijn, van professionele archeologen tot amateurspeurneuzen. Maar dit is geen stoffige verzameling scherven en potten – de tentoonstelling brengt het verleden op verrassende wijze tot leven.

Zo leren we dat de oudste sok van Europa uit Nederland komt (uit 1550), en dat 25 jaar geleden de oudste wijnfles uit Nederland werd opgedoken uit de Waddenzee. Er zat nog een bodempje wijn in de fles, dat door onderzoekers werd geproefd. Het waren geen kenners, maar het oordeel was duidelijk: na 300 jaar is het bocht.

Aan het einde van de tentoonstelling kunnen bezoekers hun mening geven over enkele objecten. Of ze het bijvoorbeeld mooi, kostbaar of waardeloos vinden. Het prehistorische uitwerpsel roept in elk geval gemengde gevoelens op.

Zaaloverzicht ‘Boven het maaiveld – 25 jaar archeologische vondsten’, foto: Mike Bink
Wijnfles uit 1751, gevonden bij Texel, foto: Maritiem Archeologisch Depot, Lelystad