16 september 2025

De Amerikaanse president Abraham Lincoln oogt als een zwarte banjospeler. Rapper Snoop Doggy Dogg is afgebeeld als een verwrongen Paaseilandbeeld. En Maria zit bij Jezus’ op schoot. Deze historische figuren – met nog een zestal anderen – staan in de spotlights op kleine podia in de verduisterde kelderzaal van Museum Kranenburgh in Bergen. Alsof ze een toneelstukje opvoeren.

‘De Held, de schurk en de waarheid’ heet deze solotentoonstelling van Folkert de Jong (1972) die door Nederland rondreist. In de museumzaal dwaal je door tweeduizend jaar geschiedenis. Niets is wat het lijkt in deze verwarrende onderwereld.

De Jong maakt zijn menshoge sculpturen van piepschuim, waardoor ze ook letterlijk een grof en vertekend beeld geven van de historische personages. Elk van de negen historische tableaus gaat vergezeld van een fictief verhaal van Abdelkader Benali, Elfie Tromp en andere schrijvers. Daarin wordt het Zeeuws meisje opeens een feministisch rolmodel en Maarten Luther een terrorist. Held wordt schurk – en andersom. De waarheid staat op haar kop.

Folkert de Jong, ‘Black left hand player’, 2008, foto Tomek Dersu Aaron
Folkert de Jong, ‘Black left hand player’, 2008, foto Tomek Dersu Aaron
Folkert de Jong, ‘Pirate’, 2018, foto Aad Hoogendoorn
Folkert de Jong, ‘Pirate’, 2018, foto Aad Hoogendoorn